दगडफोड्या संतू अन् नागूचं जगणं ..! भाग - ३

संसारासाठी झुरत असणारी रानूबाई नागुला दिसू लागली होती तसे त्याला त्याचे अन् रानूबाईचे नव्याचे नवतीचे नऊ दिवस आठवू लागले होते. नागू आणि रानूबाई यांचं लग्न झालं अन् घरात आपसात होत असलेल्या कलहामुळे दोघे सासूसासऱ्यांनी वायली काढली.

एकदमच वायली निघाल्यामुळे काय करावं ? हा प्रश्न होता. वडिलोपार्जित काम जमत होतं पण इतका अनुभव नागूच्या पाठीशी नव्हता पण आता हे सगळं काम आपल्याला करणं भाग होतं, तेव्हा त्याला रानूबाईची खंबीर साथ लाभली. संसाराला लागणारं साहित्य घेऊन ते दोघे भटकत भटकत भिल्हाटी गावच्या खदानीला आले.

तिथं संतूशी ओळख झाली अन् काम भेटलं, सुरूवातीला रानूबाईसुद्धा नागूला माणसांच्या बरोबरीने खदानीमध्ये दगड फोडायला मदत करू लागली. पर्याय नव्हता, हाताला काम नव्हतं आलेलं काम करणं भाग होतं.

नवतीचे नऊ दिवस संसार फुलू लागला होता, संसाराची घडी बसत होती.भर उन्हात काम करायचं, काळा पाषाण फोडायचा. उन्हं मिन मिन करायची उन्हाच्या झळा दूरवर तुटत असतांना नागू अन् रानूबाई आपल्या डोळ्यांशी हातची वर्तुळे करून बघायची. या छोट्या छोट्या गोष्टीमध्ये सुख मिळवत एकमेकांना एकमेकांचा आधार होत ती दोघे काम करायची.

भर दुपारी भरली की घटकाभरचा विसावा म्हणून खदानीच्या आडकपारीला डोंगरातून पाझरणाऱ्या पाझराजवळ गारवा अनुभवत घाम टिपून निवांत अंग टाकून दोघे पडून रहायची. मग काही काळ विसावा घेतला की धुडक्यात असलेली भाकर अन् जाड पिठलं, ठेचा खाऊन पुन्हा शिंगराच्या पोटाची उशी करून ती दोघं निपचित पडून रहायची.

नवे नवतीचे दिवस असल्यानं मग अश्या या गार वेळेत ती दोघं डोळ्यांनीच प्रेमाचे खेळ खेळायचे अन् बराच वेळ निवांत पडून रहायचे. तीनचा पार कलला की अजून घडीभर सांजेच्या उतरत्या उन्हात नागू दगड फोडायचा अन् रानूबाई तो शिंगराला बांधून काही दगडांना टाके मारत बसायची.अश्यावेळी कधी संतू अन् त्याची जोडीदारीन सोबत असायची तर कधी हे एकटेच असायचे दोघं.

दोघांचा हा फुलणारा संसार बघून नागूचा लहान भाऊ गोंडूजी त्यांच्याकडे रहायला आला. तो ही खूप मेहनत करू लागला,तिघे रात्रंदिवस काबाडकष्ट करू लागले. पुढे गोंडाजीचं जवळच्या एका गावातील भावकीत असलेल्या पाहुण्याच्या पोरीशी लग्न लाऊन दिलं अन् सुमनबाई लहानगी भाउजय म्हणून त्यांच्या घरात नांदायला आली. ती पण तितकीच कष्टाळू निघाली आत चौघे कष्ट करत होते सुखाचा संसार अजून फुलत होता.

दिवसभर फोडलेला दगड शिंगरावर टाकून घरी आणायचा त्याला शिंगरावरून उतरून व्यवस्थित लावायचं मग त्यांच्या आकारानुसार वऱ्हाटे, पाटे, मंदिरात असलेले दिवे,जाते असं काही बाही करून ती विकायला म्हणून जवळच असलेल्या तालुक्याच्या गावाला घेऊन जायचं मग विकलेल्या पैक्यात घराला लागणारा दाळदाना करायचा असं एकूण त्यांचं घर चालत होतं.

दूरवर अस्ताला जाणाऱ्या सूर्याला बघत शून्यात अन् या आठवणीत रममाण झालेला नागू रानुबाई जवळ आल्या तेव्हा तिच्या कोल्हापुरी वाहनांचा आवाज आला तसा भानावर आला. उंचपुरी, लांब नाकाचा शेंडा असलेली अन् घारुळे डोळे असणारी, गोरीपान अन् सडपातळ शरीराची रानुबाई ढवळ्या पिवळसर लुगड्यात अजूनच सुंदर दिसायची.

आज तिचं हे रूप बघून नागू तिच्या रूपाला भुलला होता. दिवसभर इतकं वणवण करूनही लक्ष्मी आईच्या चेहऱ्यावर तेज असावं तितकं तिच्या चेहऱ्यावर होतं. तिनं नागूकडे बघत डोळ्यांनीच त्याला खुणावले अन् तो लाजून तिच्या डोक्यावर असलेलं खलबत्त घेऊन त्याला ठरलेल्या जागी ठेवायला निघून गेला. आज तो पुन्हा रानू बाईच्या प्रेमात पडला होता, त्याला पुन्हा त्यांचे जूने दिवस आठवत होते. आता सांज सरायला होती.

नागूने दिवसभर टाके मारून ठेवलेली वऱ्हाटे, पाटे एकांगाला लावली अन् तो खाटेवर बसून राहिला. रानुबाई आली तसे अंगणाची झाडझुड करून सडापाणी करून मोहरल्या अंगणात तिच्या झोपडीला शोभेल अशी टिपक्याची रांगोळी काढून. हातपाय धुऊन केसांचा आंबडा घालून नागूपाशी खाटेवर येऊन बसली अन् दिवसभर केलेल्या भटकंतीतून आराम म्हणून नागूशी काहीवेळ अस्ताला जाणाऱ्या सूर्याला बघत गप्पा करत राहिली..!

क्रमशः

भारत लक्ष्मण सोनवणे.